Kuşkusuz ev tekstilinde önemli bir yeri olan perde günümüzde gelişimi ile görüntüsü ile desenleriyle çeşitliliğiyle inanılmaz boyutlara ulaşmıştır.
Kruvaze, katlanır, zebra, dikey, jaluzi, screen, silüet, store perde çeşitleri evimizin ve işyerlerimizin vazgeçilmez bir parçası olmuştur.
Perde mahremiyeti sağlar ışığı engeller sıcağa ve soğuğa karşı yalıtım sağlar. Perdenin bu kadar eski tarihi ve gelişimi söz konusu olunca önceki perde dergisi sayısında da konuk ettiğimiz Türkiye Ukrayna ve Macaristan da birçok iş alanında faaliyet gösteren tarihçi ve girişimci iş adamı Hayrullah Yiğitbaşını yeniden konuk ettik.
Hayrullah bey ev tekstilinde dolayısı ile perde sektöründe Türkiye’nin bu alanda lider bir ülke olduğunu ve ürünlerinin çok tercih edildiğinden sık sık bahsediyorsunuz. Bu konuda daha detaylı görüşlerinizi öğrenebilir miyim?
Evet ev tekstilinde ve perde sektöründe dünyanın en iyi üreticisi olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Hep söylüyoruz Türkiye doğu ve batı kültür medeniyetleri arasında bir köprü durumundadır. Bunu çok önemsiyorum. Doğunun aile ev sosyal yaşam ve kültür anlayışının gerekleriyle batının teknolojisini birleştiren Türk girişimciler ev tekstilini ve perde sektörünü dünyanın en önde ülkesi durumuna getirmişlerdir. Ama buna rağmen ürünün pazarlanması ve piyasaya tanıtılmasında bazı sıkıntıların olduğunu kabul etmek gerekir.
Türkiye ve Macaristan arasında tarihsel ve kültürel alanda bir yakınlık var. Türk ve Macar halkı arasındaki sevgi bağını da düşünürsek ve durum böyleyken ev tekstilinin ve perde sektörünün dünyada bu kadar tercih edilmesinde Macaristan’ın katkısı var mı?
Macaristan’ın Türkiye’nin Avrupa’ya olan tekstil ihracatını bütünüyle düşünülmesi gerektiği kanısındayım. 10 milyonluk nüfusu nedeniyle hacim olarak küçük görülse de konumu nedeniyle büyük önem arz etmektedir. Haritadan incelendiğin de dahi rahatlıkla görülebilecektir. Macaristan ne doğu ne bati Avrupa’dır. Ancak her iki bölgenin de özelliklerini taşır. Aynen Türkiye’nin konumu gibi iki coğrafi bölge arasında bir kapı ve geçiş bölgesi niteliğindedir. Zaten maruz kaldığı büyük saldırı ve istraplatin nedeni de budur. Geçit pozisyonundaki Macaristan doğudan batıya yada batıdan doğuya yayılmak isteyen her göçün öncelikli hedefi olmuştur. Buna Osmanlı imparatorluğu da dahildir. Avrupa’nın içlerine ilerleyen Osmanlı fetih hareketinin de hedefi olmuş ve 150 yılı aşkın bir sure imparatorluğun en batıdaki topraklarını oluşturmuştur. Coğrafi olarak orta Avrupa’nın tam merkezinde bulunan bu ülke diğer tüm ülkeler gibi ekonomik ve ticari açıdan göz ardı edilemeyecek bir öneme sahiptir. Sınırlarını çevreleyen 7 ülkenin ve bu ülkelerin sahip olduğu büyük nüfusu adeta bir Pazar yeri gibi görülmelidir.
Avrupa birliği üyesi olan Macaristan’ın Avrupa’nın ortasında ve yedi ülke sınırında bir ülke olduğunu düşünürsek ve özelliklerinden dolayı orta Avrupa’nın bütününe ve diğer ülkelere urun pazarlama konusunda yayılma çalışma alanında kolaylaştırıcı etkiye sahip olduğunu söyleyebilir miyiz.
Avrupa birliği üyesi olan Macaristan yine Avrupa birliği üyesi olan Avusturya, Slovenya, Polonya Slovakya ile Hırvatistan Sırbistan ve Ukrayna ile sınırlara sahiptir. Bu ülkelerin tamamında Macar sınıra yakın bölgelerin nüfusu 1. Dünya savaşını takiben imzalanan Trianon anlaşmasıyla parçalanan Macaristan’dan kopan azınlıklardan oluşur. Bu durum ister ab üyesi olsun ister olmasın Macaristan’ı merkezine alan işletmelerin orta Avrupa’nın bütününe yayılma çalışmalarında kolaylaştırıcı etkiye sahiptir. Bu azınlıklara mensup Macarların tamamına yakını mevcut orban victor idaresindeki fidesz partisinin politikasıyla Macaristan ve ilgili Ülkeler arasında cifte vatandaşlığa sahip olmuştur. Yani Macaristan da kurulu bir işletme bu ülkelerin tamamına Macarlar aracılığı ile nüfus edebilmektedir. Bütün bu bilgiler doğrultusunda konumuz olan ev tekstili ve onun dahilinde perde ticareti konusunda durum farklı değildir. Bir üs olarak Macaristan’da bulunmak sahaya etki açısından çok önemlidir. Rakipsiz kalite ve fiyat oranına sahip Türk perdeliklerin hak ettiği ciddiyet ve strateji ile ele alınması gerekmektedir. Bunun en başında şüphesiz iyi bir tanıtım ve reklam politikası gereği ortadadır. Üretimde harikalar yaratan perde üreticilerimizin tanıtım ve reklam konusunda yeterli eforu gösterdiğini söyleyemeyeceğim. Bu hususta son yıllarda gelişmeler olmakla birlikte hala yeterli değildir. Dev tesislerde dünyanın en modern üretimini yapana kuruluşlarımızın bile fasonculuğu kabullenip kendi adı ve markasıyla sahada gerektiği şekilde rol almadığını görüyoruz.
Bu konuda sizin önerileriniz var mı?
Türk mali bir ürünü İtalyan ve Belçika gibi bati Avrupa ülkelerinden ithal edilmiş gibi görebiliyoruz üstelik ciddi fiyat farklarıyla. Gururla Anadolu aslanları olarak andığımız üreticilerimizin markalaşma ve sahada bilinirlik adına çalışmalarına ihtiyacı vardır. Batiı Avrupa’nın sanayi devriminden bu yana oluşmuş imajının Macar piyasasında da tesirini görüyoruz. Bu tesir giderek zayıflarken Türk ürünlerinin kalite imajı her geçen gün daha iyi noktalara gelmektedir ama bu sürecin takibi ve bir plan dahilinde desteklenmesi gerekmektedir. Macar piyasasında hiç şüphesiz dikkat edilmesi gereken hususlardan biride cin ürünleridir. Macaristan’da yalnız Çin malları değil bizzat Çinli tüccar ve iş adamları ve bunlar tarafından kurulmuş şirket ve pazarlar mevcuttur. Ancak rahatlıkla söyleyebilirim ki kalitesiyle Türk ev tekstili ürünleri ve onun önemli kolu olan perde konusunda Çinliler Türklerin çok gerisindedir. Ancak ülkenin düşük gelir seviyesine sahip kesiminde tartışmasız bir etkiye sahiptirler. Esasen bu durum orta ve doğu Avrupa’nın tümünde durum çokta farklı değildir. Macaristan’daki Çin varlığı biraz daha yoğun diyebiliriz. Haddim olmayarak bir önerme şeklinde Türk is camiasında Çinliler tarafından Budapeşte’de kurulmuş olan ve 200 civarında büyük Çin üreticiliği temsil eden Asıa Center turu bir yapılanmanın çok faydası olacağı kanısındayım. Böyle bir merkezin kapısından giren Macar ve onu çevreleyen ülkelerin toptancı ve perakendeci tüccar ve işadamları Türk tekstilinin ulaştığı noktayı ve muhteşem Türk ürünleri ile cazip fiyat kalite oranlarını bu şekilde bir merkezde görme şansına sahip olacaktır.
Son olarak eklemek istedikleriniz
Bu hedef doğrultusunda markalaşmak tanıtım ve reklam çalışmalarının çok önemli olduğunu söyleyebilirim. Zaten giderek artan bu faaliyetlerin olumlu sonuçları da görülmeye başlamıştır.